مدافعین حقوق بشر در وهله اول باید «مستقل» از هر گونه قدرت سیاسی یا اقتصادی باشند عبدالکریم لاهیجی
عبدالکریم لاهیجی
آن‌چه در ادامه می‌خوانید، پاسخ‌هایی است که این حقوقدان به پرسش‌های زمانه داده است.
زمانه: مدافع حقوق بشر کیست؟ تعهد یا وظیفه او در جایگاه دفاع از حقوق بشر چیست؟
عبدالکریم لاهیجی
عبدالکریم لاهیجی: در ابتدا درباره دفاع از حقوق بشر باید گفت هر گروه، هر شخص و هر سازمانی که خود را طرفدار حقوق بشر، آزادی و دموکراسی می‌داند، زمانی که با نقض حقوق بشر مواجه می‌شود باید اعتراض کند. این نکته را هم باید در نظر داشت که هر کسی را به صرف دفاع از حقوق بشر، نمی‌توان «مدافع حقوق بشر» نامید.
از سوی دیگر موضوعی که کمتر در رسانه‌ها به آن پرداخته می‌شود «اعلامیه جهانی مدافعان حقوق بشر» است. در ماده یک این اعلامیه که در ۹ دسامبر ۱۹۹۸ یعنی در سالگرد ۵۰ سالگی تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر در مجمع عمومی سازمان ملل به اتفاق آرا به تصویب رسید، آمده است هر کس حق دارد برای پیشبرد حمایت و تحقق حقوق بشر و آزادی‌های اساسی در عرصه ملی یا بین‌المللی، به تنهایی یا با همراهی دیگران، تلاش کند.
بنابراین می‌توان این مطلب را به عنوان تعریف مدافع حقوق بشر در نظر گرفت. اما مسأله مهم‌تری که من باید به آن اشاره کنم این است که اگر نتیجه این همکاری و تماس با یک عده منجر به تشکیل یک گروه شد، این گروه باید یک «سازمان غیر دولتی» باشد. یعنی همان نهادهایی که در حال حاضر به عنوان نهادهای غیر دولتی در زمینه حقوق بشر شناخته شده‌اند.
وقتی می‌گوییم غیر دولتی، منظور هم دولت بالفعل است و هم دولت بالقوه. یعنی وقتی می‌گوییم نهادهای غیر دولتی، منظورمان نهادهایی است که از دولت‌های مستقر یا گروه‌ها، سازمان‌ها، احزاب و نیروهایی که خود را به عنوان اپوزیسیون تعریف می‌کنند و درصدد رسیدن به قدرت هستند، مستقل باشند.
– چرا افراد یا سازمان‌های مدافع حقوق بشر باید مستقل از دولت و اپوزیسیون باشند؟
– یک سازمان غیر دولتی حقوق بشر، باید از دولت و اپوزیسیون آن دولت و مجموعه گروه‌هایی که برای رسیدن به قدرت تلاش می‌کنند، مستقل باشد. البته در اینجا منظور من فقط قدرت سیاسی نیست بلکه قدرت‌های بزرگ اقتصادی هم مدنظر است. در حال حاضر چهار غول بزرگ دیجیتالی شامل گوگل، فیس‌بوک، آمازون و اپل معروف به «گافا» تمامی اینترنت دنیا را در اختیار دارند و قدرت آنها به مراتب از قدرت یک دولت بیشتر است. بنابراین مدافعین و سازمان‌های مدافع حقوق بشر اگر کمک مالی قابل توجهی از یکی از این شرکت‌ها دریافت کنند، آن‌وقت نمی‌توان گفت که این مدافعین و سازمان‌ها از نهادهای قدرت مستقل هستند چرا که این قدرت اقتصادی در پیشبرد سیاست‌های آنها اعمال نفوذ خواهد کرد. بنابراین وقتی می‌گوییم مدافع حقوق بشر، باید توجه داشته باشیم که مدافع حقوق بشر کسی است که در چارچوب تعاریفی که در بالا داده شد، فعالیت می‌کند.
نمی‌توان هم جزو یک سازمان سیاسی در اپوزیسیون بود و اعلامیه مخالفت و وابستگی به یک سازمان سیاسی را در ارتباط با وقایعی که در ایران اتفاق می‌افتد (هر چند که آن هم از موارد نقض حقوق بشر باشد) سازمان داد و جزو امضا کنندگان آن بیانیه و اعلامیه بود و هم اینکه هم‌زمان در آن جایگاه، خود را به عنوان مدافع حقوق بشر معرفی کرد. البته آن شخص و آن سازمان هم حق دارد و باید نقض حقوق بشر را هم محکوم کند اما مرز مشخصی وجود دارد بین دو موضوع «دفاع از حقوق بشر و تلاش و کوشش برای پیشبرد و تحقق حقوق بشر» با «مخالفت با یک دولت و مبارزه با آن» برای به قدرت رساندن یک ایدئولوژی و پیشبرد یک سازمان یا گروه سیاسی.
– توقعی که از یک مدافع حقوق بشر برای شفاف سازی عملکردش می‌رود چیست؟
– به دنبال انتشار اعلامیه جهانی مدافعان حقوق بشر در طی ۲۰ سال گذشته نه فقط در ایران و گروه‌های ایرانی بلکه در سراسر جهان، دفاع از حقوق بشر تبدیل به حرفه و راه تأمین معاش برای عده‌ای شده و در این مسیر باید برای خود بودجه هم تأمین کنند. شاهد عمده یا اصلی حرف من دقیقا اینجاست که از این طریق می‌توان به استقلال یا عدم استقلال یک گروه، یک سازمان یا یک مدافع حقوق بشر پی برد. برای مثال باید دید این افراد یا نهادها، بودجه خود را برای ادامه فعالیت‌هایشان به چه طریقی تأمین کرده‌اند و آیا در این راه، شفافیت کاملی بر چگونگی تأمین بودجه و چگونگی ادامه فعالیت‌های حقوق بشری او وجود دارد یا نه؟
همان‌گونه که مدافع حقوق بشر توقع دارد دولت‌ها در ارتباط با شهروندان سیاست خود و چگونگی اعمال این سیاست‌ها را با شفافیت اعلام کنند، از یک نهاد حقوق بشری هم توقع می‌رود که با شفافیت منابع مالی خود را اعلام کند و گزارش آن قابل دسترسی برای همه مردم باشد.
در حال حاضر از طریق اینترنت و رسانه‌های مختلف به راحتی می‌توان برخی مسائل مرتبط با فعالیت سازمان‌های مختلف را فهمید اما چیزی که مسلم است این است که هم افراد و هم نهادهایی که مدعی دفاع از حقوق بشر هستند باید مستقل از قدرت سیاسی و قدرت اقتصادی باشند. اگر این سازمان و افراد جوابگو نباشند، مشخص می‌شود میان آن‌چه ادعا می‌کنند با چیزهایی که در عمل و کردار انجام می‌دهند، تفاوت وجود دارد.
از راست به چپ: پرويز فروغی، فرامرز وُجدانی، پرويز صادقی
مدت ها در فكر اين بودم تا به شرح شهادت سه جوان كه دو نفر از آن عزيزان جاسبی بودند بپردازم آنها که با دَماء مطهره خويش خاك كشور فيليپين را سقايه كرده‌اند و يادشان را در خاطر جاسبی های عزيز زنده و جاويد نگهدارم. حال با كلماتی كوتاه به آن مي‌پردازم. جاسبی های عزيز بايد از خطايای بنده با لطف و صفا و وفايشان اين فانی را ببخشايند چون مدت ٤٥ سال است كه از موطن حق جلّ جلاله دور هستم و در نقطه مهاجرتی خود تمرين زبان فارسی را نكرده ام. و در خواست اين ناچيز آستانش اينست كه به بزرگواری خودشان اين تُحفه درويش را قبول كنند و در ادعيه های خويش بياد آن عزيزان دُعا و مناجات كنند كه ارواح پاكشان در جميع عوالم حق مشمول عنايات لاتُحصی شود. به ٤٥ سال پيش بر ميگرديم، و تاريخ را با آن دقايق تنظيم ميكنيم. اين عبد ناظر به اتفاقات آن آيّام بوده و شرح اين فداكاری را می‌نگارم. اميد است كه بازماندگان اين شهدا قصور بنده را عفو كنند و با الطاف هميشگی خود شرح اين جانبازی ها را كه در سبيل جمال اقدس ابهی بوده با افتخار و سربلندی بخوانند و ممنون درگاه آستان جمالقدم باشند كه با شهادت جگر گوشه های خود در پيشرفت اين آيين يزدانی سهيم و شريك ساير شهدای امر بوده اند. چه كه آن محّی امّم و رمم فرموده اند؛ " ... اگر نفسی خود را در دريای خون شناور نبيند و ادعّای حُب مرا نمايد از (طراز) صدق بي بهره و نصيب است.." كنز اول از پنج كنز و باز فرموده اند؛..."بگو شهادت امريست عظيم و از كبريت احمر نفيس تر و كمياب تر است، نصيب هر كس نبوده و نيست...." مائده آسمانی جلد ٤ ص ٣٤٨ و باز ميفرمايند؛..."... و هر نفسی از كأس موت خواهد آشاميد و اگر اين لوجه الله واقع شود و در سبيل محبوب روح و جسدش انفاق گردد، البته اين اولی تر بوده و هر بصيری شهّادت ميدهد كه اين مقام اعظم مقامات است لدی الله..." عندليب شماره ١٧ سال ٥ ص ٣ و.. باز .. شهادت در سبيل محبوب از افضل الاعمال محسوب فی الحقيقه شِبه و نِدی (مانند) نداشته و نخواهد داشت ولكن اگر خود واقع شود محبوب است..." پيام بهائی ص١ شماره ٢٤ سال ١٩٨١ و يا ... نهايت ذّلت به حسب ظاهر شهادت است و اين شهادت سبب عزّت ابدی..." از همان مأخذ بالا و برای حُسن ختام ميفرمايند؛..." آن خون رنگين عاقبت آن مدينه را بهشت برين نمايد.... چنين خون مبارك انسانی در پای شجره مباركه چقدر سبب قُوّت و نمو و شكوفه و ثَمر گردد..." از همان مآخذ بالا. تاريخ را به عقب ميبريم، امروز ١٢ شهريور ١٣٥١ مطابق با ٣ سپتامبر ١٩٧٢ و دقيقاً ٣٦ روز از شهادت سه عزيز جوان ميگذرد. ٣١خرداد ١٣٥١ برابر با ٢١ ژوئن ١٩٧٢ است. تصميم عده ای از جوانان مشتاق به امر تبليغ امر نازنين جمال مبارك مانيل پايتخت فيليپين را به قصد جزائر ميندانا ئو ترك ميكنند. در قلوب اين جمع عشق به حضرت بهاءالله كه ضامن وحدت عالم انسانی و صٌلح اعظم است موج ميزند. همسفرهای اين فانی ١. علی شيدائی (قريب به يكسال زودتر در دانشگاه استيت ميندانائوM. S. U. در شهر مراوی بود) دانشگاه در ٤ كيلو متری شهر مراوی بود. جناب شيدائی اغلب پذيرش های دوستانی را قرار بود در اين دانشگاه تحصيل كنند را درخواست كرده بود. ٢. فرامرز وجدانی از شيراز( يكی از شٌهدای سه نفر) ايشان جوانی با محبت و مطيع امرالله بود، او اول قرار بود كه در دانشگاهی ديگر(سليمان) درس بخواند ولی مقامات فرهنگی فيليپين گفته بودند كه بايد ٦ ماه اول را در MSU بخواند و بعداً برود. ٣. پرويز صادقی (جاسبی) عاشق دلخسته امرالله و تبليغ امرش بود. حكايت تحصيل ايشان هم مثل فرامرز عزيز بود. ٤. فرهاد جعفری پسر جناب يحيی جعفری خطاط معروف بودند، ايشان هم در امر تبليغ سعی بليغ داشتند ٥. داريوش يزدانی. اين گروه پنج نفری در كشتی كه نامش فاطمه بود دور هم جمع شدند تا سفر خود را آغاز كنند. گروه ما در جلسه ای كه فقط مخصوص احبای ايران بود قول داده بوديم كه با اين سفر به آن نقطه ٢٥٠ نفر را تا پايان نقشه ٩ ساله ديوان بيت العدل اعظم الهی در ظل امر وارد كنيم و اين با جزوه های تبليغی و كتاب همراه شده بود. پرويز صادقی ميگفت ﺑﭽﻪ ها ما بايد جزيره ميندانائو را با آتش روحانی مشتعل كنيم و ٢٥٠ نفر كه چيزی نيست بايد بيشتر قول ميداديم. و گفت تبليغ را از داخل همين كشتی شروع خواهيم كرد.
لذا در كشتی فاطمه هر پنج نفر شروع به تبليغ مسافرين كردند و چون زبان انگليسی ما ها زياد خوب نبود به مسافرين كشتی جزوه های امری ميداديم كه خودشان بخوانند و در لحظات آخری كه ما قرار بود در ساحل شهر ايليگان پياده شويم فرامرز وجدانی موفّق شده بود كه در كشتی يك نفر را به امر حق مؤمن كند و اين سبب شادی و سرور جمع ما شده بود. كشتی ما از طوفان مهيبی گذشته بود و ما اصلاً فكر نميكرديم كه از طوفان جان سالم بدر بريم. اراده حق بر اين بود كه ما همگی سالم به مقصد برسيم. در تاريخ ٥ تير برابر با ٢٥ ژوئن ١٩٧٢ ما وارد محوطه دانشگاه MSU شديم و با استقبال عزيزانی ديگر كه در آنجا بودند آشنا شديم. ١. دانش صبوری ٢. نورالدين آزاده ٣. پرويز شيدائی ٤. ايرج شيدائی ( برادران علی شيدائی) ٥. بهروز اسحاق پور ٦. حسن ثابت ٧. ضياءالله رضوانی ٨ ... و در ٥ ژوئيه تنها دانشجو بنام فروغيه آگاه وارد شد. يكديگر را در بغل گرفتيم و بوئيديم و بوسيديم. راديو شهر ورود ما را اعلام كرد. و دانشگاه بسيار از داشتن ١٣ دانشجو از ايران خرسند بودند. ما را بياد لوح حضرت عبدالبهاء انداخت كه ميفرمايند ... ياران ايران از جان و روان عزيزترند، زيرا در سبيل الهی امتحانات شديده ديده اند و صدمات عظيمه تحمل كرده اند.... لهذا به هريك رسی آن جان پاك را درآغوش گير و از طرف من ببوی و ببوس... اولين جلسه ای كه بر گذار شد يك جلسه تبليغی بود و فوری يك صندوق تبرعات هم درست كرديم. جلسات تبليغی هميشه مملو از مبتدی بود. جلسات معلومات امری را هم راه انداختيم. يك يك دوستان در تبليغ موفّق بودند و اخبارش سبب دلگرمی و تشويق همه بود. زيرا ديگر چيزی به اتمام نقشه ٩ ساله نمانده بود. اين بيان حضرت ولی محبوب امرالله كه در سال ١٩٤٩ فرمودند در مد نظر هر يك از ما ها بود، مضمون بيان.. " اكنون وقت تنگ است و فرصت آن نيست .... خير و صلاح افراد اين است كه اسم بهائی به گوش آنان برسد ديگر اگر به آن توجه ننمايند نميتوان معتذر شوند به اين عذر كه از وجود چنين امری اطلاع نداشته اند.... بنابراين بايد لا اقل به گوش خود بشنوند كه امر مبارك ملجأ و ملاذ عالميان است... " مختصری از جزيره ميندانائو بايد بنويسم، اين جزيره دائماً در جنگ و جدال بود. مسلمانان و مسيحيان در ستيز بودند. فقط همين ١٣ نفر مي‌توانستند بين اين دو گروه با محبت و دوستی معاشرت كنند. بيشتر ساكنين شهر مراوی اسلحه های سنگين داشتند، حتی بعضی از دانشجويان. در روز ٦ ژوئيه ١٩٧٢ برابر با ١٥ تير اولين محفل روحانی شهر مراوی كه شب و روز صدای تير اندازی مي‌آمد تشكيل شد. و اولين جلسه هم در خود همان دانشگاه بود. اعضای محفل ١. علی شيدائی رئيس محفل ٢. داريوش يزدانی نائب رئيس ٣. فروغيه آگاه منشی محفل ٤. پرويز صادقی صندوق دار محفل ٥. فرهاد جعفری ٦. نورالدين آزاده ٧. بهروز اسحق پور ٨. حسن ثابت ٩. دانش صبوری( جميع اين دوستان از ٢۰ سال بالا بودند) تمام دانشجويان از امر حق مطلع شدند. همه با آغوش باز پيام الهی را ميشنيدند. جلسات محفل مرتب تشكيل ميشد و نقشه های تبليغی طرح ميكرد. نقشه های مدارس، دهات، و شهر بر ديوار اطاق محفل آويزان شد. اولين گروه موفّق گروه پرويز صادقی، فرهاد جعفری و حسن ثابت بود كه اولين. مؤمن به امر جمال اقدس بپيوندد و اين شخص مدير يك مدرسه بود و هفته بعد همين گروه موفّق شدند يك معلم را نيز در ظل امر وارد كنند. شوق و ذوق ما جوانان در هيچ كلامی نگنجد چون در ايران سال ها طول ميكشيد كه شخصی مؤمن شود. از ذوق و شوق يكديگر را ميبوسيديم و به يكديگر تبريك ميگفتيم. در آندم زمانی امر گوشزد جمع غفيری شده بود. هفته بعد علی شيدائی و اين فانی عازم كالجی شديم كه در شهر بود و قريب به ٦٠٠ نفر پيام حضرت بهاءالله را بوسيله بلند گوها شنيدند و عكسبرداری و در سه كلاس كه نزديك به ١٢٠ نفر بود امر از نزديك معرفی شد و جزوات امری پخش شد. شادی و شعف ما حد و حسابی نداشت و تصورش هم را نميكرديم كه اين چنين از امر حق استقبال كنند. در خواب بوديم و نمي‌خواستيم از اين خواب خوش بيدار شويم. روز بعد به يك كارخانه چوب بُری رفتيم و در آن جا هم از امر استقبال نمودند. اين اخبار خوش را هر روز به محفل ملی فيليپين تلفنی گذارش ميكرديم و باعث تشويق آن محفل مقدس ميشديم و ممنون از ايادی امرالله جناب دكتر رحمت الله مهاجر بوديم كه ما را تشويق كرد كه به اين نقطه بيائيم.
رئيس دانشگاه دولتی ميندانائو آقای تامانو در دست چپ عكس Mindanao State University
در آخرين اجلاس محفل روحانی شهر مراوی بعد از شور و مشورت با اكثريت آراء تصميم بر اين شد كه گروه های سه نفره تبليغی تشكيل شود و هريك در جهات شمال و جنوب، شرق و غرب عازم شوند و گذارش های خودشان را تقديم محفل نمايند. محفل از خانم فروغيه آگاه تقاضا كرد كه چون خانم هست و شهر زياد أمن نيست بهتر است كه در محوطه دانشگاه بماند. مطلب ديگری كه محفل درباره آن مشورت كرد اين بود كه چون شهر مراوی زياد أمن نيست لذا گروه ها به نقاطی بروند كه امن تر است. پرويز صادقی مرتب گوشزد اعضای محفل ميكرد كه به فرموده حضرت ولی محبوب امرالله ما ديگر در اين عصر شهيد نخواهيم شد، اين مطلب سبب دلگرمی همه ميشد. در آن شب پيشنهاد شد كه عكسی هم از محفل بيادگار گرفته شود ولی پرويز صادقی عزيز گفت عكس را ميشود بعداً گرفت و فرصت عكس گرفتن زياد هست. بايد از دوست ديگری هم بنويسم. روز ٦ مرداد برابر با ٢٨ ژوئيه دوست عزيز و تنهای ما كه در دانشگاه موسوان تحصيل ميكرد برای ملاقات دوستان خود وارد شد. او تنها دانشجوی خارجی آن دانشگاه بود و دلش تنگ شده بود. نام ناميش پرويز فروغی بود. بلاخره روز يكشنبه در ٨ مراد برابر ٣٠ ژوئيه ١٩٧٢ ساعت ٩ صبح گروه های سه نفری برای سفر های تبليغی آماده ميشدند. من(داريوش) قرار بود با گروه پرويز صادقی و فرامرز وجدانی همراه شوم، ولی چون پرويز فروغی مدت ها بود كه پرويز صادقی را نديده بود اصرار كرد كه با آن گروه باشد. اين سه نفر دو جاسبی جوان با فرامرز وجدانی عازم نقطه ای بنام كاپای( kapai) شدند. در آن روز يكشنبه اولين گروه بزودی مراجعت كرد چون محلی كه رفته بودند احتمال خطر ميرفت و عبور و مرور در آن شهر تا ساعت ٦ بعد از ظهر بود و بعد بطور كلّی رفت و آمد برای همه ممنوع بود. اولين گروه موفّق به ابلاغ پيام جانبخش حضرت بهاءالله به ١٠ نفر شدند. كم كم سر وكله گرو های ديگر هم پيدا شد و اخبار خوش آنها سبب شوق و ذوق بود. كم كم بعد از ظهر نزديك ميشد و از گروه پرويز صادقی، پرويز، فروغی و فرامرز وجدانی اثری نبود. همه گروها مراجعت كرده بودند غير از گروه آن عزيزان. دل هایمان شور ميزد و نگرانی در بعضی چهر ها نمايان بود. چشم ها به جيپ های مسافر بری كه مسافران خودشان را مياوردند دوخته شده بود تا ببينند كه چه زمان اين عزيزان وارد خواهند شد. لحظه ها سپری ميشد و دل های همه در تب و تاب و نگران. به يكديگر ميگفتيم كه شايد چون دير شده در جائی مانده اند كه استراحت كنند و چون جاده ها أمن نيست صلاح در اين بوده كه فردا در روز روشن وارد شوند. آنشب خواب به چشم های ما ده نفر نرفت و هر آن منتظر ورود آن عزيزان دل و جان بوديم. صبح شد و باز خبری از آن ها نشد. يك يك دوستان دانشگاهی سراغ آن عزيزان را ميگرفتند و چون پرويز فروغی ميبايست به دانشگاه خودش باز گردد. همه ما ها حدس های گوناگون ميزديم كه حتماً اينطور شده يا آنطور شده. ديگر طاقت ها طاق شده بود و همه دانشجويان و اساتيد دانشگاه در نگرانی شديد. فوری رفتيم و خبر بی خبری عزيزان خود را بر رئيس دانشگاه بنام تامانو(Tamano) اطلاع داديم كه از دوستان عزيزمان خبری نيست. رئيس دانشگاه با افراد خودش عازم شدند كه خبری از آن ها برای ما بياورند. آن روز دوشنبه بود. همه ما ها تمام شب را دُعا ميكرديم كه انشاءالله تا روز سه شنبه اين عزيزان برگردند. تا ساعت ٥ صبح روز سه شنبه هنوز خبری از آن ها نداشتيم. آن روز هم دست به دُعا داشتيم و هل من مفرج... و يا بهاءالله و يا عبدالبهاء ورد زبان ما بود. رئيس دانشگاه و افرادش به دولت فرديناند ماركوس خبر داده بودند. راديو و تلويزيون مرتب اخبار ناپديد شدن اين عزيزان را پخش ميكرد و ميشنيديم در اخبار كه اين سه نفر از شاگردان دانشگاه MSU هستند و مهمان كشور فيليپين از ايران هستند. برای تحصيل به اين دانشگاه آمده اند و پيام آنها صلح ودوستی بين انسان هاست و اگر آنها را ديديد از آن ها كمال مواظبت را بكنيد. خبر اين عزيزان فوری به محفل ملی فيليپين و محفل ملی ايران هم رسيده بود و والدين همه عزيزانی كه فرزندی در فيليپين داشتند دور هم جمع شده بودند و نگران عزيزانشان بودن و دل هايشان بی صبر شده بود. محفل ملی ايران از طريق سفارت ايران در ژاپن تقاضا كرده بود كه به اين امر مهم توجه كنند. بعد از ظهر روز سه شنبه علی شيدائی، دانش صبوری، ايرج شيدائی و بنده با ساير مقامات دانشگاهی عازم جاده كاپای شديم. به ما گفتند كه اهالی آن محل گفته اند كه آن عزيزان در ٨ كيلو متری اين جاده در مغازه ای بسيار كوچك قدری استراحت كرده اند و نوشابه نوشيده اند و از آن محل كه نامش داپائو ( Dapao) بود ديگر نه اثری از آنها نيست. دل های ما ٤ جوان به دلهره شديد گرفتار شده بود. گروه ما با پنج جيپ سواری بايد به دانشگاه مراجعت ميكرد چون كم كم هوا تاريك شده بود و احتمال خطر بيشتری بود. چهارشنبه فرا رسيد، دوم اوت بود، فرماندار آن استان آمد به دانشگاه و به رئيس دانشگاه و ما ها و سايرين گفت كه من با سربازان خودم آمده ام تا مرده و يا زنده اين سه دانشجو را پيدا كنم وتحويل شما دهم. گروه جناب فرماندار مركب از ١١ ماشين ارتشی و ١٠٠ نفر سرباز با يك مسلسل بزرگ بر روی ماشين بود. بلاخره ساعت ٦ بعدازظهر روز چهارشنبه به ما خبر وحشتناك شهادت اين سه عزيز بيگناه را دادند كه آنها در محلی كه داشتند استراحت ميكردند و نوشابه ميخوردند به قتل رسيده اند و صاحب مغازه هم فرار كرده است. لذا همه ما ١٠ نفر با پليس و اعضای دانشگاه به محل شتافتيم و سه عزيزان خود را ديديم كه در چاله ای درون باتلاقی در ميان جنگلی هستند. با چشمانی اشكبار و دلی آزاده و روحی پژمرده، اين فانی با صدائی بسيار بلند شروع به مناجات كردم و بعد سايرين مناجات تلاوت نمودند. سكوت محض حاكم آن جنگل بود. روز دوشنبه و سه شنبه تلگراف به محفل ملی شده بود كه خبری از آن عزيزان نيست و بلاخره روز چهار شنبه خبر شهادت آن عزيزان به اطلاع محفل ملی رسيد. شب چهارشنبه تلفن به محفل كرديم و با گريه و زاری بی حد اخبار آن محل را گذارش ميداديم. اعضای محفل ملی در فيليپين و ايران و خانواده های اين سه عزيز جوان در غم و احزان اين عباد و سهيم و شريك بودند. دانشجويان تمام اساتيد و معلم ها در بهت و اندوه بی پايان بودند.
تشيع جنازه سه شهيد اين فانی را هم كه با آستين خاكستری بلند در جلوی دو نفری كه پيراهن سفيد دارند در گوشه سمت راست در عكس ديده ميشود.
روز جمعه اتوبوس ها و اتومبيل ها پر از دانشجو و مردم شد كه بسوی سردخانه بيمارستان روان بود. در محل بيمارستان جمعيتی بيش از ٣٠٠٠ نفر آمده بودند. همه در صف های منظم با مارش موسيقی عزا و گارد احترام و گارد ارتش و پليس بحركت آمد. رئيس دانشگاه در جلو و سايرين در عقب روان شدند. شهين روحانی، آلن لوئيس، سهيل روشن ضمير، فيروز قدوسی از شهر داوائو، طنّاز لو، پرويز و نورالدين مهديزاده و هدايت الله وحدت شعار از شهر سبوو، فرهنگ مزيدی و فرشيد زهتاب از شهر ايلو ايلو برای مراسم دفن شهدای اين امر نازنين در فيليپين نيز وارد شده بودند. اين جمعيت سه هزار نفری در شهر مراوی به راه افتادند و با شعار های وحدت عالم انسانی، صلح عمومی و محبت به نوع انسان و آيا اينست سزای اين جوانان مسير زيادی را رفتند. بلاخره از اين جمعيت سه هزار نفره قريب به ٦٠٠ نفر به بالای آن تپه ای كه مُشرف به دانشگاه جمع شدند تا برای آخرين بار با ارواح اين سه عزیز وداع كنند. نا گفته نماند كه روزی پرويز صادقی گفته بود كه ما اين استان ميندانائو را به آتش عشق جمال مبارك مشتعل خواهيم كرد. سيل تلگراف ها بود كه سرازير ميشد. بعد از دُعا ی ميّت و مناجات های ديگر در نهايت سكوت و آرامش اجساد آنها از راست به چپ در بالای آن تپه زيبا برای هميشه بخاك سپرده شد. اول پرويز صادقی وبعد فرامرز وجدانی و بعد پرويز فروغی در كنار يكديگر قرار گرفتند. پا ورقی؛ عكس هائی را كه بنده از آن حادثه هولناك بدقت يك فتوگرافر حرفه ای گرفته بودم بعد ها در ويتاكروز مانيل چاپ كردم. همه دوستان غير از فروغيه آگاه اين عكس ها را داشتند تا اينكه بيت العدل اعظم الهی دستور دادند كه اين عكس ها جمع آوری شود و به ارض اقدس ارسال شود. محفل ملی فيليپين اين عكس ها را جمع آوری كردند و به معهد اعلی ارسال داشتند، در جواب مرقوم فرمودند ) دو شب بعد از تدفين اين عزيزان دل وجان، صبح كه از خواب در خوابگاه دانشگاه بيدار شديم، ديدم كه از زير درب اطاق يك كاغذ در كف اطاق هست و بر روی آن نوشته بود كه اگر بهائی ها بخواهند در اين دانشگاه بمانند به سرنوشت آن سه نفر دچار خواهند شد و كُشته خواهند شد. لذا تصميم محفل ملی و دولت و دانشگاه بر اين شد ده نفر دانشجوی آن دانشگاه را به شهر هائی كه كاتوليك و امن و امان بود بفرستند. اين بود كه اين ده نفر در شهرها‌ی مختلف يا يك نفری يا دو نفری پخش شدند. اغلب اين ده نفر بمدت يكسال خواب های اين عزيزان را ميديدند كه بدون سر بودند.
خانواده های شهدای فيليپين از چپ براست ١. جناب آقای صادقی و همسر گرامی ٢. جناب آقای وُجدانی و همسر گرامی( جناب وُجدانی در ايران شهيد شد) ٣. جناب آقای فروغی و همسر گرامی
محل کشف اجساد اين نفوس مبارك که در عنفوان جوانی بودند ٢٥٠ متری از محلی كه شهيد شده بودند فاصله داشت. جاده درستی نداشت و اين عزيزان برای تبليغ با جيپی كه سرعت آن در حدود ٢٠ كيلو متر در ساعت بود به مغازه ای كه نوشابه و مواد غذائی مختصری ميفروخت نشسته بودند كه استراحت مختصری بكنند و نوشابه ای نوش جان كنند و باز بروند به يك ده ديگری. صبح پنج شنبه ١٢ مرداد برابر با ٣ اوت ١٩٧٢ ساعت ٨ با جناب وينسنت سامانيه گو(Vincent Samaniego) عضو محترم مشاورين قاره ای و خانمش فه سامانيه گو كه منشی محفل مقدس فيليپين بود و از مانيل آمده بودند با ايرج شيدائی، دانش صبوری و بنده (داريوش يزدانی) همراه با ١٥٠ سرباز و ١٣ ماشين با چندين خبرنگار از شهر مراوی و خود بنده كه يك عكاس حرفه ای را به مبلغ ٢٠ پزو دعوت كردم كه با ما به محل حادثه غم انگيز بيايد و عكس بگيرد و سه تابوت برای اين عزيزان. چون عكاس حرفه ای بود عكس های خيلي خوبی گرفته بود. اين سه عزيز دل و جان را بعد از اينكه در محل مغازه شهيد كرده بودن، اجساد آنها را در گودالی بر روی هم انداخته بودند مثل اينكه در آغوش يكديگر بودند. نا گفته نماند كه شب قبل علی شيدائی برای فرماندار، شهردار، رئيس دانشگاه و معاونينش امر جمال مبارك را به خوبی تشريح كرده بود. او گفته بود كه ما دنبال قاتل و يا قاتلين نميگرديم زيرا آن سه جوان برای اتحاد نوع بشر و محبت و يگانگی انسان ها شهيد شدند لذا ما انتقامی نميگيريم. باری از اين شهدای سه گانه پرويز فروغی ٢٥ ساله و پرويز صادقی ٢٤ ساله را با چاقوئی مخصوص بنام بولو ( Bolo Knife) كه به زبان اسپانيائی به آن Machete ميگويند سرهای آن ها را بريده بودند كه ما نتوانستيم پيدا كنيم . حتی بطور وحشيانه ای شكم پرويز عزيز را دريده بودند كه پرويز عزيز را دريده بودند كه توصیف آن نیز ملال آور و دردناک است. آثار ضرباتی كه به بدن فرامرز جدانی ٢٠ ساله عزيز بود به قدری شديد بوده كه من گريه سر دادم. جمال مبارك و قلب حضرت عبدالبهاء از اين مصيبت عظمی در احزان و اندوه بود و قلم حضرت ولی محبوب امرالله نالان از اين بی انصافی ها. همه و همه گريان و نالان از اينكه چگونه اين سه شهيد جوان در سبيل محبوب يكتا جانانه سر و جان را نثار كرده اند تا عالم بشريت دست از جدال و نزاع كه شأن درندگان ارض است دست بردار . اجساد آن عزيزان را با كمك سربازان و بنده كه برای تشخيص هويت آن جا بوديم پس بيرون آوردن آنها از آن چاله كه خيس و كثيف بود، شستشو داده و داخل تابوت گذاشتيم. جميع از اين واقعه مهيبه در شدّت غم و حُزن بودند كه چطور دل آن قاتلين راضی به اين شده كه چنين جنايتی عليه بشريت كنند. آن هم سه جوان بيگناه كه آرزويشان فقط و فقط ابلاغ كلمة الله و التيام قلوب بوده است. يادشان و ذكرشان قلوب جميع را ميگداخت. آن محل را با غم و اندوه و مناجات ترك كرديم و اجساد را به بيمارستانی كه نزديك به دانشگاه بود در ساعت ٣ بعد از ظهر سپرديم تا در سردخانه نگهداری شود. عزای عمومی در دانشگاه إعلام شد و امتحان های ترم يك هفته به تأخير افتاد. رئيس دانشگاه سالن بزرگ دانشگاه را برای جلسه تذكر آن عزيزان ملكوتی آماده كرد. جلسه با صحبت يكی از دانشجويان شروع شد و بعد اين فانی مناجات فارسی و سپس مناجاتی انگليسی و عربی نیز تلاوت شد. رئيس دانشگاه نطق بسيار عالی كرد كه اين سه جوان و ده نفر ديگر كه در اين دانشگاه تحصيل ميكنند دانشجو های معمولی نبودند و نيستند اين ها حامل پيام جانبخش حضرت بهاءالله هستند که با خود پیام صلح و دوستی را برای ما آورده اند و اینها مؤسس صلح و وحدت بين بشرند. از آن واقعه به درستی ياد كرد كه آيا اين پاداش آنها بود. بعد علی شيدائی با بيانی غمگين گفت بيائيد بجای اينكه مرتب شيمی و فيزيك و رياضی به خورد مغز ها بدهيم خود را هماهنگ با مسائل روحانی هم بكنيم، بيايد درس محبت و وفا و عشق و صفا و درس دوستی را جانشين كنيم و سبب ارتباط قلوب گرديم. در اين سالن دانشگاه كه بيشتر از ٩٠٠ نفری بودند و به اين صحبت ها گوش ميكردند. سركرده گروه دانشجويان تقاضا كرد كه دانشگاه محل اجتماع دانشجويان را بنام آنها كند( Iranian Student Hall). تصميم بر اين شد كه ساعت سه روز بعد آن سه عزيز نورانی را بخاك بسپاريم. مردم شهر ميگفتند كه اين سه نفر كافر هستند و در شهر ما كه مسلمان نشين هستند جائی ندارند. اراده جمال مبارك چيز ديگری بود. يكی از اساتيد دانشگاه قطعه زمينی در بالای محوطه دانشگاه داشت و گفت من اين زمين را به شما ها و دوستانتان هديه ميكنم تا بتوانيد عزيزانتان را بخاك بسپريد. آن محل در بالاترين نقطه بر روی تپه ای كه مُشرف به خود دانشگاه و شهر است و از همه جهات قابل ديدن است به ما احباء داده شد. هر چه در خصوص آن مكان زيبا نوشته شود كم است. يك خانمی كه حاضر بود پرسيد با آن دو نفری كه سر ندارند چه ميكنيد؟ يكی از دوستان با صدای بلند گفت ما سرهای بُريده نميخواهيم و اين سرها فدای جمال مبارك و برای وحدت و يگانگی شده و بگذار سهم قاتلين باشد تا از اين كار خود عبرت گيرند.
محل دفن سه عزيزان شهيد در بالاى تپه
رقيمه محفل ملی ايران به خانواده سه شهيد فيليپين دوشنبه ٨ شهرالكمال ١٢٩ بديع مطابق ١٦ مرداد ١٣٥١شمسی و ٧ اوت ١٩٧٢ ميلادی خاندان جليل فروغی، صادقی و وُجدانی عليهم بهاالابهی
وصول خبر دهشت اثر شهادت سه جوان ناكام پرويز فروغی، پرويز صادقی و فرامرز وجدانی قلوب اعضای اين محفل را قرين حزين و الم نمود. اين سه طير شاخسار بقا كه درسبيل تبشير و تبليغ امر حضرت بهاءالله ترك وطن نمودند و به ديار غربت شتافتند و در كمال تسليم و رضا جان به جانان سپردند واز قفس اين جهان تنگ و ظلمانی رهيدند نه تنها مايه مباهات و افتخار آن خانواده های عزيز و مؤمن و مخلص و منقطع هستند بلكه جامعه بهائی در سراسر عالم به وجود آن طيور شكور آشيان الهی فخر و مباهات مينمايد و آنان را جزو قربانيان و فدائيان امر حضرت رحمن محسوب ميدارد. گرچه فرقت نور ديدگان و جگر گوشگانی كه مايه تسلی و تسكين خاطر پدر و مادر هستند بسيار دشوار و پر حرقت است و احدی ثقل اين مصيبت كبری و فادحه عظمی را كوچك و حقير نميداند ولی با توجه به آيات الهيه و آثار رحمانيه از شدّت اين حزن و اندوه كاسته ميشود و قلب اميدوار و مطمئن ميگردد. تاريخ امر يك صد و بيست و هشت ساله الهی شاهد و ناظر وقايع سهمگين بوده و هيچگاه اين قربانيان راه عشق و فدا فراموش نشده اند. اگر واقعه موئلمه شهادت غصن الله الاطهر را در سجن اعظم بياد آوريد و بيانات متعاليه آن محّی رمم را از نظر بگذرانيد يقيناً اندكی از تأثرات قلبيه خواهد كاست. در يكی از مناجات های صادره از قلم نّير آفاق اين بيان افخم نازل؛ " سبحانك الهم يا الهی ترانی بين ايادی الأعداء و الابن محمربدمه امام وجهك يا من بيده ملكوت الأسماء اثّرب فديت اعطيتنی لحيوة العباد و اتحاد من فی العباد." ملاحظه فرمائيد شارع اين آئين مقدس فرزند ارجمند و غُصن برومند را در راه حيات بندگان خدا و اتحاد دنيا فدا فرمود. شما نيز تأسی از آن مولای شفوق و حنون حيات نور ديدگان خويش را ايثار نموديد و با اين روش مقدس و پسنديده راه و رسم فداكاری و جانبازی به احّبای الهی آموختيد، چه موهبتی اعّز و اعلی از اين فضلی كه نصيب آن خاندان گرديده و چه منقبتی اتم و ابهی از اين عنايتی كه آن خاندان جليل بدان مخصص گشته. محفل ملی ايران در اين مصيبت وارده شريك و سهيم آن ياران عزيز است و از درگاه حّی قدير صبر و سلوان برای آن خاندان جليل رجاء و مسئلت مينمايد. به ضميمه جزوه ای كه به مناسبت يكصدمين سال شهادت حضرت غُصن الله الاطهر در طهران تكثير گرديده جهت مطالعه ايفاد ميشود و بار ديگر مراتب همدردی اعضای اين محفل حضور آن ياران عزيز و فداكار معروض ميگردد.
با تقديم تحّيات بهائی منشی محفل، روحی ارباب طهران- ايران
To the National Spiritual Assembly of the Philippines. August 7 1972 Telegram " Deeply moved news befitting funeral three brave devoted youthful pioneers who sacrificed their lives path service. Share sorrow sympathy friends Philippines assured ardent prayers sacred threshold bountiful rewards Abha Kingdom Universal House of Justice
قبور اين سه عزيز چند ماه بعد از شهادت
از ايران خبر رسيد هنگاميكه جناب عبدالحميد إشراق خاوری از جلسه تذّكر اين سه عزيز مراجعت ميكردند سكته قلبی نموده و به ملكوت ابهی صعود مينمايند. ايشان فرموده بودند كه: " قلب اين عبد از شدّت الم آنچنان متألم كه قلم يارای مقاومتی چند بر اين كاغذ نتواند. اين بزرگی روح و جلال جمال مبارك آن چنان پی گير است كه در اين كاغذ نگنجد، عزيزانی چند دور هم جمع ميشوند، پدر پرويز صادقی اولين نامه ای را كه پرويز صادقی در راه كراچی، پاكستان نوشته بودند را برای حُضار در جلسه تذكر ميخوانند كه مضمون آن اينست؛ " گرچه آرزويم شهادت در راه جمال مبارك است، اما دوره شهادت تمام شده و حال وقت تبيلغ امر است، اميدوارم بتوانم از اين راه به آستانش خدمت نمايم." بر روی تابلوئی كه بر سر در منازل والدين اين سه عزيز برای تذكر زده بودند نوشته بود؛" به فردوس پسران ما خوش آمديد". از احباء خواهش ميكردند كه به ما تسليت نگوئيد آنها كه نمرده اند، به ما تبريك بگوئيد كه فرزندان ما جان خودشان را در راه جمال مبارك نثار كردند. جلسات تذكر زيادی بر قرار شده بود.
سوم مهر ١٣٥١ برابر با دوشنبه ٢٥ سپتامبر در سراسر دنيا جلسه مخصوصی برای اين سه عزيز تشكيل شده بود. ١٥ سپتمبر ١٩٧٢ قسمتی از شهر مراوی آتش سوز و مهيبی رخ داد كه خسارت زيادی داشت و حتی آن مدرسه ای كه علی شيدائی و بنده در آن صحبت كرديم نيز آتش گرفت و شاگردان ويلان شده بودند. یك آخوندی در جاسب بر منبر گفته بوده؛ كه خوشحال باشيد كه ما شما ها را نميكشيم. ببينيد در خارج شما ها را ميكشند. نوشته شده توسط داريوش يزدانی
بمناسبت آزادی شش نفر از بیست نفر بهائی زندانی در یمن / و مروری بر رسانه ها،
از تاریخ لغو حکم اعدام یک شهروند بهائی یمنی زندانی توسط مقامات حوثی ها در 25 مارس2020 و دستور آزادی همه زندانیان بهائی یمنی از زندان‌های تحت کنترل شیعه ها، تا تاریخآزادی شش نفر از بیست نفر بهائی زندانی در یمن، در30 جولای2020.
بمناسبت آزادی شش نفر بهائی از بیست نفر بهائی زندانی در یمن
خوبرویان جفا پیشه وفا نیز کنند
به کسان درد فرستند و دوا نیز کنند
“سعدی”
فتنه کاران زمان دفع بلا نیز کنند
حاجت سوختگان گاه روا نیز کنند
گوش بر نالۀ افتاده زپا نیز کنند
گذری بر سر خاک شهداء نیز کنند
"خوبرویان جفا پیشه وفا نیز کنند"
*
ماه من هستی و گرمی دهِ بزم دگران
شده ام از تو و از چشم سیاهت نگران
بخدا خُرد شدم زیر چنین بار گران
مرحمی نِه تو بر این زخم که بیدادگران
"بکسان درد فرستند و دوا نیز کنند"
*
نیست جز عشق بهاء مونس و همراه مرا
در فراقش نبود نغمه و آواز مرا
یا رب اندر شرر جهل مینداز مرا
گر چه صید گنهم لیک رها ساز مرا
"صید را پای ببندند و رها نیز کنند"
...
تضمین شعر سعدی:
از مجموعه اشعار فخرالدین روحانی
بمناسبت آزادی شش نفر از بیست نفر بهائی زندانی در یمن و مروری بر رسانه ها
از تاریخ لغو حکم اعدام یک شهروند بهائی یمنی زندانی، توسط مقامات حوثی ها، در 25 مارس2020 و دستور آزادی همه زندانیان بهائی یمنی، از زندان‌های تحت
کنترل شیعه ها تا تاریخآزادی شش نفر از بیست نفر بهائی زندانی در یمن، در30 جولای2020.
تارنمای جامعه جهانی بهایی روز ۲۵ مارس / شش فروردین اعلام کرد که حکم اعدام حمیدرضا کمالی سروستانی معروف به حامد بن حیدرا (حامد بن حیدره) لغو شده است.
حامد بن حیدرا، ۵۱ ساله، بهایی و ایرانی‌تبار است. او در یمن زندگی می‌کند و در سال ۲۰۱۸ توسط دادگاه حوثی‌ها به اعدام محکوم شد.
به گفته جامعه جهانی بهایی حکم اعدام حامد بن حیدرا را مهدی المشاط، رئیس شورای عالی سیاسی حوثی‌های یمن لغو کرده است. المشاط با حضور در رسانه دولتی حوثی‌ها، دستور آزادی همه زندانیان بهایی و همچنین عفو حامد بن حیدرا را صادر کرد.
در روز سوم فروردین/ ۲۲ مارس مشخص شد که دادگاه تجدید نظر حامد بن حیدرا که قرار بود در ماه آوریل ۲۰۲۰ اتفاق بیافتد، زودتر برگزار شده و حکم اعدام او تایید شده است. پس از سه روز این حکم لغو شد.
جامعه جهانی بهائی در بیانیه‌ای ضمن استقبال از خبر عفو حامد بن حیدرا از مقامات حوثی خواسته است که اتهامات مطرح‌شده علیه بیش از بیست بهایی یمنی را لغو کنند. شیعیان یمن شهروندان بهایی را در سال ۲۰۱۸ دستگیر و دارایی و املاک برخی از آنها را ضبط کردند. در این بیانیه نام شش بهایی دیگر هم آمده که به گفته جامعه جهانی بهایی‌ها با انگیزه مذهبی و بنا به اتهام‌های بی اساس دستگیر شده‌اند.
گروه‌های حقوق بشر از لغو حکم اعدام یک زندانی سیاسی بهایی استقبال کردند و گفتند جلسه رسیدگی به این موضوع یک دادگاه نمایشی بوده است.
حقوق بشر
2020-03-26
نوشته نبیل عبدالله التمیمی از عدن
حامد بن حیدره، شهروند یمنی بهایی، در ماه دسامبر ۲۰۱۳ بدون مبنای قانونی دستگیر شد و از آن موقع تاکنون با مسائلی از قبیل عدم رعایت تشریفات قانونی، بدرفتاری و شکنجه روبه‌رو بوده است. [عکس با کسب اجازه از سرویس خبری جامعه جهانی بهایی]
حوثی‌های مورد حمایت ایران (انصارالله) روز چهارشنبه (۲۵ مارس) دستور آزادی همه زندانیان بهایی را دادند و حکم عفو حامد بن حیدره زندانی سیاسی وابسته به آیین بهایی که خود محکوم به مرگ کرده بودند، را صادر نمودند.
تنها چند روز پس از اینکه دادگاه استیناف صنعا که تحت کنترل حوثی‌ها قرار دارد روز یکشنبه از حکم اعدام صادره علیه حیدره در ماه ژانویه ۲۰۱۸ حمایت کرده بود، این حکم عفو نیز صادر شد.
مهدی المشاط، رئیس شورای حوثی‌ها موسوم به شورای سیاسی عالی، در یک سخنرانی تلویزیونی به مناسبت پنجمین سالگرد جنگ کنونی یمن این حکم عفو و آزادی را اعلام کرد.
سازمان‌های محلی و بین‌المللی، از جمله عفو بین‌الملل، خواستار لغو حکم اعدام حیدره و آزادی تمامی زندانیان بهایی بازداشت‌شده به خاطر عقاید مذهبی‌شان شده بودند.
این اقلیت مذهبی با معضل آزار و اذیت سازمان‌یافته از سوی حوثی‌ها روبه‌رو است.
حیدره در ماه دسامبر ۲۰۱۳ به دلایل مذهبی در محل کارش دستگیر شد و مورد شکنجه و بدرفتاری روانی قرار گرفت. دسترسی به درمان پزشکی و ملاقات نزدیکان، از جمله همسر و دخترانش، نیز از او سلب شده بوده است.
عفو بین‌الملل روز چهارشنبه گفت در سال گذشته، حوثی‌ها بیش از پیش از دادگاه ضدتروریسم برای تلافی اختلافات سیاسی خود استفاده کرده‌اند.
عفو بین‌الملل گفت: «حوثی‌ها باید به استفاده از نظام قضایی در سرکوب آزادی بیان، آزادی انجمن و آزادی مذهب از طریق صدور احکام بی‌رحمانه، از جمله حکم اعدام، در پی برگزاری دادگاه‌های کاملا غیرعادلانه پایان بدهند».
عفو بین‌الملل پرونده ۶۶ نفری را که در فاصله سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ به دادگاه تخصصی جنایی واقع در صنعا احضار شده بودند مستندسازی کرده است؛ این دادگاه قبلا به پرونده‌های مرتبط با تروریسم اختصاص داشت.
این گروه حقوق بشر گفت: «روزنامه‌نگاران، مدافعان حقوق بشر، مخالفان سیاسی و اعضای اقلیت‌های مذهبی از جمله افرادی هستند که از سوی این دادگاه با اتهامات ناروا یا دروغین مورد محاکمه غیرعادلانه قرار گرفته‌اند».
استقبال گروه‌های حقوق بشر از این حکم
جامعه بین‌المللی بهایی از اعلام این حکم در روز چهارشنبه استقبال کرد و خواستار اجرای فوری آن شد.
جامعه بین‌المللی بهایی گفت: «شش بهایی که قرار است آزاد شوند و چندین سال بدون دلیل و به خاطر عقاید مذهبی‌شان زندانی شده و با یک سری اتهامات بی‌اساس روبه‌رو شده بودند عبارتند از حامد بن حیدره، ولید عایش، اکرم عایش، کیوان قادری، بدیع‌الله صناعی و وائل العریقی».
جامعه بین‌المللی بهایی روز چهارشنبه در بیانیه‌ای گفت: حکم امروز باید منجر به رفع اتهامات سال ۲۰۱۸ علیه یک گروه ۲۰ نفره بهاییان، برگرداندن تمامی اموال و دارایی‌های بهاییان و شروع کار مؤسسات بهایی شود.
طبق اصول جهانی آزادی مذهب و عقیده، بهاییان نیز مثل تمام دیگر شهروندان یمنی باید از حق آزادی عقیده برخوردار باشند.
طرح یمن برای دفاع از حقوق بهاییان از حکم آزادی و عفو حیدره استقبال و از همه کسانی که در صدور این حکم تأثیرگذار بودند تشکر کرد.
این طرح با انتشار مطلبی در رسانه‌های اجتماعی گفت: «حیدره پس از بالغ بر شش سال حبس و محاکمه آزاد شد. و اینک در تلاشیم تا اطلاعات بیشتری در مورد تاریخ و ساز و کار آزادی او به دست بیاوریم.»
در این مطلب این‌چنین آمده است: «سرشار از امیدیم که این حکم پایان آزار و اذیت این تبعه یمنی باشد».
ابراز تردید فعالان
هدی الصراری، فعال حقوق بشر، گفت این حکم صرف نظر از سازمان صادرکننده آن حکم خوبی است اما به این موضوع نیز اشاره کرد که «این جلسه رسیدگی یک دادگاه نمایشی بود و حکم در اثر فشار رسانه‌ها صادر شد».
عبدالرحمان برمان، وکیل و فعال حقوق بشر، به المشارق گفت حوثی‌ها در تلاشند از این ماجرا منفعت دوجانبه ببرند.
او گفت: «حوثی‌ها پس از دستگیری‌ها، شکنجه‌ها و برگزاری دادگاه‌های غیرعادلانه و همچنین اخاذی، ابتدا حکم اعدام و سپس حکم عفو صادر کردند».
وی گفت: «هدف از صدور حکم آزادی و عفو در این برهه زمانی، نشان دادن تصویری مثبت از حوثی‌ها برای کسب محبوبیت در جامعه بین‌المللی است».
برمان گفت: اما من فکر می‌کنم اینها همه بی‌فایده است زیرا دنیا همین الآن هم می‌داند حوثی‌ها یک گروه مسلحند که همیشه از دادگاه‌ها سوء استفاده کرده‌اند.
او گفت آنها حتی این دادگاه را نیز پس از انحلال آن از سوی دولت مشروع برپا کردند و برای برگزاری آن بعضی از عناصر خود را به سمت قاضی منسوب کردند.
وی ضمن اشاره به اینکه هدف اصلی حوثی‌ها اخاذی است گفت: «حوثی‌ها می‌خواهند یک جنجال رسانه‌ای برای این حکم عفو راه بیندازند تا مورد ستایش سازمان‌های خارجی قرار بگیرند».
وی افزود: «پس از اینکه حکم اعدام را صادر کردند، انتظار این را داشتم که برای کسب محبوبیت در جامعه بین‌المللی یا اخاذی از خانواده‌های بازداشت‌شدگان، حکم عفو را نیز صادر کنند».
او توضیح داد: «آنها با تهدید به اجرای احکام اعدام، به اخاذی از طریق [تلاش برای رقم زدن] مبادله زندانیان نیز فکر کرده بودند».
منیر الماوری، روزنامه‌نگار، نیز در همین اثنا با انتشار یک مطلب در رسانه‌های اجتماعی گفت حکم آزادی و عفو حوثی‌ها در نتیجه گوش دادن به توصیه‌ها صادر شده است.
وی گفت: «این آزادی و عفو یک حکم خردمندانه و امیدبخش است. این خردمندی باید ستوده شود زیرا باعث فروکش کردن تحریک‌ها علیه کشورمان شد.»
رئيس المجلس السياسي الأعلى في اليمن يقول إن "معركة استراتيجية كبرى تجري طرفاها تحالف خارجي يريد اليمن تابعاً خاضعاً والطرف الثاني شعب يمني يريد لنفسه أن يكون حراً ومستقلاً".
المشاط: نسير بخطى حثيثة في طريق إيجاد البدائل ومحاربة الفساد والاهتمام بالزراعة والصناعة والاكتفاء الذاتي
قال رئيس المجلس السياسي
الأعلى في اليمن مهدي المَشّاط إن يوم 26
من آذار/مارس يمثّل منعطفاً مهماً في تاريخ اليمن دولةً وأرضاً وإنساناً".
وفي كلمة له لفت
المَشّاط إلى وجود معركة استراتيجية كبرى
طرفاها تحالف خارجي يريد اليمن تابعاً خاضعاً والطرف الثاني شعب يمني يريد لنفسه
أن يكون حراً ومستقلاً.
وأضاف " لا نتوقف
اليوم للاحتفال أو الاحتفاء بالحرب، وإنما للاعتزاز بصمود شعبنا وجيشنا ولجاننا
الشعبية".
كما أكد رئيس المجلس
السياسي الأعلى في اليمن أن "الفشل سيبقى يلتهم كل الأهداف والمطامع العدائية
حتى إنهاء كل وجود أجنبي غير مشروع على أرض ومياه اليمن".
كذلك، أوضح أن الصمود حمى الشعب والمجتمع والمؤسسات من
معاناة كانت ستكون أكبر وأخطر مما نعانيه اليوم ، مضيفاً "معاناتنا مع الصمود
والمواجهة لم ولن تكون معاناة عبثية ولن تكون أبدية على الإطلاق".
وتابع المَشّاط قائلاً
"لدينا ذراع عسكرية وأمنية عملاقة تبني الأجهزة والمؤسسات ومصانع الأسلحة
والصواريخ الذكية والطائرات المسيرة".
هذا ودعا في كلمته
لاستقبال العام السادس بمزيد من اليقظة والشعور بالمسؤولية ومواصلة تطوير الخطط
واستكمال بناء القوة العسكرية والأمنية .
وأكد المشاط أنه طوال 5
سنوات لم نقصر في البحث عن فرص السلام وما زلنا حريصين على الحوار للوصول إلى حل
شامل ينهي الحرب.
كما أشار إلى أن اليمن
يسير بخطى حثيثة في طريق إيجاد البدائل ومحاربة الفساد والاهتمام بالزراعة
والصناعة والاكتفاء الذاتي .
كما أعلن "عن انتهاء
المرحلة الأولى من مراحل الوجع الكبير وندعو قيادة التحالف مجددا لوضع مبادرة 21
سبتمبر موضع التنفيذ".
المَشّاط قال "نحتفظ بحقنا بالرد وفق
خيارات المراحل وما نراه مناسباً تجاه أي استمرار للحصار أو القصف الجوي".
كذلك أمر "بالإفراج
عن جميع السجناء البهائيين، معلناً "العفو عن المدعو حامد حيدرة في عقوبة
الإعدام والإفراج عنه".
وأردف المشاط قائلاً
"نوجه بتشكيل لجنة مشتركة للنظر في أوضاع السجناء والعمل على ترتيب خطة
الإفراج عن كافة السجناء غير المحكومين والموقوفين على ذمة قضايا جنائية".
